به نقل از «مشرق»

ترجمه گویا آثار دفاع مقدس راه مقابله با برداشت‌های اشتباه از جنگ

تاریخ انتشار: ۱۱ اسفند ۱۳۹۸ | کد خبر: ۲۷۱۰۱۳۵۱

عالیه صباغیان اظهار کرد: در شرایطی که مفاهیم اسلام هراسی و ایران هراسی در جهان در حال گسترش است، ترجمه گویا از آثار دفاع مقدس قادرخواهد بود جلوی برداشت‌های اشتباه از سال‌های جنگ تحمیلی را بگیرد.

به گزارش مشرق، دومین نشست از سلسله نشست‌های تخصصی بایسته‌های ترجمه در حوزه ادبیات و مستند نگاری دفاع مقدس با عنوان «واکاوی چالش‌های ترجمه کتاب «شماره پنج» به زبان فرانسه» با حضور مترجم فرانسوی این کتاب عالیه صباغیان و برخی از مترجمان و ویراستاران و اصحاب رسانه فعال عرب‌زبان برگزار شد.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

در این جلسه با توجه به رویارویی مترجم کتاب «شماره پنج» با چالش‌ها، محدودیت‌ها و مشکلات متعددی در زمینه ترجمه این اثر به زبان فرانسه، به یافتن شیوه‌ای مناسب جهت انتقال صحیح مفاهیم ادبیات شفاهی دفاع مقدس به زبان فرانسه پرداخته شد.

در ابتدای این نشست مرتضی قاضی نویسنده کتاب «شماره پنج» در رابطه با این کتاب توضیحاتی را ارائه داد و گفت: گفتگو با راوی این کتاب فاطمه جوشی در سال ۱۳۸۹ شروع شد و سمیه حسینی مصاحبه‌ها را انجام دادند. این کتاب حاصل ۳۰ ساعت مصاحبه در آبادان و مصاحبه‌های تکمیلی در تهران است.

نویسنده کتاب «شماره پنج» در خصوص چرایی نگارش کتاب «شماره پنج» اظهار کرد: راویان مرکز از اواخر سال ۱۳۶۰ در جبهه‌ها حضور داشتند درحالی‌که در یک سال اول جنگ اتفاقات زیادی از جنس مردمی و خودجوش رخ‌داده است و حالا که راوی وجود نداشته باید افرادی که در متن حادثه حضور داشتند این وقایع را تعریف کنند و در این راستا شهرهای جنگ‌زده ازجمله خرمشهر و آبادان در اولویت قرار می‌گیرند.

وی افزود: در این میان باید به سراغ افرادی رفت که نقش بیشتری داشتند و به همین علت و با این نگاه خانم فاطمه جوشی به‌عنوان مسئول بسیج خواهران آبادان انتخاب‌شده‌اند.

در ادامه این نشست عالیه صباغیان مترجم کتاب «شماره پنج» به زبان فرانسه به تعریفی از ادبیات دفاع مقدس پرداخت و گفت: ادبیات دفاع مقدس از جلوه‌های عظیم ادبیات معاصر ایران است که علاوه بر ثبت تاریخ مقطع حساسی از کشور انقلابی ایران و وقایع جنگ تحمیلی، به شرح رشادت‌ها، ایثارگری‌ها و ظلم‌ستیزی دلاور مردان و زنانی می‌پردازد که برای حفظ شرف، حیثیت و فضایل انسانی در مقابل تجاوزگران به کرامت‌های انسانی به پا خاسته‌اند.

وی افزود: ادبیات دفاع مقدس با توجه به هویت الهی و نقش الگوساز خود بیانگر نوعی ارزش الهی و آرمانی است که فطرت انسان‌ها را به پذیرش جهان‌بینی الهی، مفاهیم اسلامی و انسانی نظیر ایثار، فداکاری، شهادت‌طلبی و شجاعت فرامی‌خواند.

صباغیان به‌ضرورت ترجمه‌ معکوس کتب دفاع مقدس اشاره و اظهار کرد: در شرایطی که مفاهیم اسلام هراسی و ایران هراسی در جهان در حال گسترش است، ترجمه گویا از آثار دفاع مقدس قادرخواهد بود جلوی برداشت‌های اشتباه از سال‌های جنگ تحمیلی را بگیرد.

وی تأکید کرد: ترجمه مطلوب آثار دفاع مقدس به زبانهای خارجی به‌طور عام و به زبان فرانسه به‌طور خاص، یکی از راه‌های ایجاد تعامل و تبادل فرهنگی میان ایران و سایر کشورهاست و می‌تواند زمینه مناسبی را برای درک و شناخت عمیق‌تر کشورهای فرانسه زبان نسبت به دوران دفاع مقدس فراهم نماید و تفاوت معنای جنگ نزد ملّت ایران و دیگر ملّت‌های جهان را آشکار سازد.

این مترجم با بیان اینکه مخاطبین فرانسه زبانِ آثار دفاع مقدس در دو گروه اصلی تقسیم‌بندی می‌شوند، عنوان کرد: گروه اول ملت‌های مسلمان و فرانسه زبانی که دوست و هم‌پیمان کشور ایران هستند و ایران اسلامی را به‌عنوان الگو انتخاب کرده‌اند، می‌باشند. مردمی طالب آزادی و ارزش‌های اسلامی که تجربیات دفاع مقدس، اصول فکری و نظری انقلاب و مؤلفه‌های معنویت، ایثار، حماسه و دفاع از حق و آزادی برایشان ارزشمند و قابل‌استفاده است.

وی افزود: گروه دوم ملت‌های غیرمسلمان و فرانسه زبانی هستند که در جامعه‌ای‌ سکولار و لائیک زندگی می‌کنند، ابهامات و شبهاتی در خصوص دفاع مقدس دارند و به دنبال فهم حقانیت به‌عمد سانسور شده و مظلومیت مردم ایران اسلامی در برابر تحمیل جنگ بر ایران، از سوی استکبار جهانی هستند و درعین‌حال با مفاهیمی مانند جهاد و شهادت‌طلبی بیگانه هستند.

صباغیان در ادامه به فعالیت مرکز اسناد و تحقیقات دفاع مقدس در زمینه ترجمه به زبان فرانسه اشاره کرد و گفت: مرکز اسناد و تحقیقات دفاع مقدس مبادرت به ترجمه‌ آثار متعددی در حوزه ادبیات دفاع مقدس و به زبان فرانسه نموده که بخشی از آن در حال چاپ و برخی نیز منتشرشده‌اند. از میان آثار در حال نشر می‌توان به ترجمه فرانسوی کتاب «شماره پنج» از مجموعه آثار تاریخ شفاهی مقاومت زنان در آبادان اشاره کرد.

وی ادامه داد: درواقع این کتاب، تنها بیان خاطرات خانم جوشی نیست، بلکه فعالیت‌ها و نقش زنان منطقه آبادان در سال‌های ابتدایی دفاع مقدس را نیز بازگو کرده و اندکی از ایثارگری‌ها، شهامت‌ها، رنج‌ها و مشقت‌های زنان ایثارگر ایران اسلامی در مناطق عملیاتی را ترسیم می‌کند.

این مترجم با اظهار به اینکه ترجمه کتاب «شماره پنج» در نگاه اول آسان بود، اما دشواری‌های خاصی داشت که گاهی در نگاه اول غیرقابل‌حل به نظر می‌رسید، بیان کرد: این دشواری‌ها از دو جهت باعث نگرانی می‌شد؛ یکی اینکه مبادا خواننده، ترجمه‌ نهایی را درنیابد و دیگر اینکه پیام نویسنده به‌خوبی منتقل نشود.

وی به بیان برخی از چالش‌هایی که طی ترجمه «شماره پنج» با آن‌ها روبه‌رو شده پرداخت و گفت: چگونگی دخل و تصرف در عنوان اصلی کتاب، برابریابی مناسب جهت ترجمه لغات تخصصی نظامی و دفاعی، معادل‌یابی مطلوب جهت ترجمه اصطلاحات دینی و مذهبی، مواجهه با لغات انگلیسی موجود در متن، یافتن معادل لفظی مناسب و سازگار با بافت متن جهت اصطلاحات و ترکیبات محاوره‌ای و صورت گفتاری زبان اصلی ازجمله این چالش‌ها بود.

صباغیان افزود: چگونگی حفظ و انتقال لهجه‌های آبادانی و یا اصفهانی موجود در متن اصلی، چگونگی ترجمه اشعار و سرودهای انقلابی، آیات و اشارات عربی موجود در متن مبدأ، چگونگی انتقال نام گروه‌های فعال در دوران جنگ مثل سپاه و بسیج، توجه به افتراق فرهنگی ایران و فرانسه، ضرورت رعایت احتیاط در معادل‌سازی برخی مفاهیم و یا رخدادهای حساسیت‌زا، ضرورت دخل و تصرف در متن مبدأ و حذف ابعادی از متن چالش‌های دیگری است که با آن‌ها طی ترجمه مواجه شدم.

وی تأکید کرد: در این جلسه تلاش بر این است تا راهکارهای کاربردی و مناسبی برای برون‌رفت از این دشواری‌ها و چالش‌ها و به‌منظور به حداقل رساندن نارسایی‌های ترجمه ارائه شود.

مترجم کتاب «شماره پنج» به زبان فرانسه در رابطه با راه‌حل خود در مواجهه با برخی از این چالش‌ها اظهار کرد: برای ترجمه کتاب «شماره پنج» به زبان فرانسوی سعی کردم تا در عین وفاداری به اصل متن مبدأ و با در نظر گرفتن دو گروه مخاطب فرانسه زبان، انتخاب ترجمه‌ای ارتباطی- اقتضایی، بر پایه هنجارهای ترجمانی رایج در هر دو فرهنگ مبدأ و مقصد را به‌عنوان راه‌حلی برای تسهیل بخشی از چالش‌های پیش‌رو در ترجمه این اثر، انتخاب کنم.

همچنین در این جلسه صباغیان با ارائه موردی از برخی از این چالش‌ها با سایر مترجمان حاضر در جلسه به تبادل‌نظر پرداخت و از نظریات و راهنمایی آنان بهره برد.

منبع: مشرق

کلیدواژه: انتخابات98 کرونا لیگ قهرمانان آسیا کتاب ترجمه دفاع مقدس ادبیات دفاع مقدس آثار دفاع مقدس زبان فرانسه فرانسه زبان شماره پنج چالش ها

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.mashreghnews.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «مشرق» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۲۷۱۰۱۳۵۱ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

مسوولان در نشر و چاپ کتاب نویسندگان را حمایت کنند

فوزیه بشارت در گفت‌وگو با خبرنگار مهر اظهار کرد: از اواخر سال ۹۷ در کلاس‌های داستان نویسی آقای سراج‌الدین معناگر از اساتید این عرصه شرکت کردم و سه ماه پس از اینکه در این کلاس ها شرکت کردم تلاشم را برای نوشتن کتاب به نتیجه رساندم.

وی با باراز خوشحالی از آموختن داستان نویسی بیان کرد: بعد از این کلاس آموزشی اولین کتاب من برای چاپ به انتشارات رفت.

وی با بیان اینکه شهرستان بیجار شاعران زیادی دارد که اشعار را به زبان گروسی سروده‌اند، افزود: من اولین زنی هستم که زبان بیجار گروسی را به داستان و رمان تبدیل کرده است.

دومین اثرم به کتاب صوتی تبدیل شد

بشارت ادامه داد: همچنین اولین کسی هستم که دومین کتاب داستانی خود با عنوان «هورمسگه گان ژنیگ» را در بیجار به کتاب صوتی تبدیل کرده‌ام که این اقدام با کمک شهر کتاب به یک کتاب صوتی تبدیل شد و همچنین کتاب بنده به زبان فارسی نیز ترجمه شده است.

نویسنده بیجاری به ایده‌پردازی آثار خود اشاره کرد و ابراز داشت: ایده های داستان نویسی را بعضاً از محیط اطراف و یا حتی فیلم‌ها و یا کتاب‌هایی که می‌خوانیم و حتی اتفاقاتی که در گذشته بوده گرفته می شود و در این میان تنها ایده‌هایی به داستان تبدیل می‌شود که پتانسیل لازم برای داستان شدن را داشته باشد.

وی ادامه داد: سخت‌ترین لحظه نوشتن زمانی است که ایده‌ای را در ذهن داری و می خواهی این ایده را به داستان تبدیل کنی که تبدیل این ایده در قالب داستان کار دشواری است.

مشکلات چاپ و نشر از مسایل سد راه نویسندگان

بشارت تصریح کرد: بحث چاپ و نشر کتاب نیز از سایر مسایل مهمی است که سد راه نویسندگان قرار دارد و یکی از کتاب‌های کردی بنده که توسط ناشر انجام شد متاسفانه نشر به خوبی توسط ناشر انجام نشد و خود من آثارم را ارسال می کردم.

نویسنده بیجاری اضافه کرد: نویسنده کتابی که می‌نویسند نمی خواهد تنها برای خود نگه دارد بلکه ناشر باید در راستای نشر اثر تلاش کند و این بخشی از مشکلات نویسندگان است.

بشارت ادامه داد: اولین کتاب من در اواخر سال ۹۷ با عنوان «سه رچوپی ئاگر له ریخه سیه» توسط خانم فروزان محمدی به زبان فارسی در حال ترجمه است و به زودی منتشر می شود.

استقبال مردم از کتاب «اشک‌های یک زن»

وی گفت: کتاب «اشک‌های یک زن» خیلی بازتاب خوبی داشت و مورد استقبال مردم قرار گرفت و در مسابقات کشوری هم حائز رتبه های برتر شد و به کتاب صوتی نیز تبدیل شده است.

وی تصریح کرد: آثار بنده در خارج از کشور نیز به چاپ رسیده و خوشبختانه با استقبال بسیار خوب مخاطبان قرار گرفته و این اولین آثار گروسی است که در فرای مرزهای ایران اسلامی منتشر شده است.

بشارت اعلام کرد: همچنین کتاب «سه مای چاره نوس» (رقص سرنوشت) از دیگر آثار نوشته شده توسط بنده است که در حال ترجمه به زبان فارسی است و به زودی روانه بازار خواهد شد.

نویسنده بیجاری به آثار جدید و در حال نگارش خود اشاره کرد و بیان داشت: در حال حاضر دومین رمان خود را به زبان گروسی در حال نگارش دارم و معتقدم ترجمه این کتاب‌ها موجب تبادل اطلاعات فرهنگی خواهد شد و بنده آثار خود را به زبان گروسی به نگارش در می آورم.

وی بازخورد مخاطبان اشاره کرد و ابراز داشت: خوشبختانه آثار بنده مورد استقبال بسیار خوب مخاطبان قرار گرفته است و بعضاً مخاطبان با من تماس می گیرند و از نگارش کتاب به زبان و گویش گروسی بسیار تقدیر کردند که موجب زنده شدن زبان و گویش گروسی شده و تاثیرگذاری زیادی بر مخاطب داشته است.

آثار نویسنده همچون فرزند برای مادر است

بشارت اضافه کرد: کتاب و آثار یک نویسنده مانند یک فرزند برای مادر هستند و من با تمام لحظات کتاب‌هایم همزاد پنداری کرده‌ام و هریک از این آثار به نوعی برای من ارزشمند است.

وی اعلام کرد: همچنین در ۱۲ روزنامه مطالب بنده چاپ شده است و به اعتقاد من بزرگترین حمایت و کمک می‌تواند حمایت مسولان در نشر و چاپ کتاب کمک کنند.

بانوی نویسنده بیجاری به کتاب‌های صوتی نیز اشاره کرد و اذعان داشت: در دوره حاضر بیشتر مردم به دلایل مشغله کاری ترجیح می‌دهند از کتاب های صوتی استفاده کنند اما خود من اعتقاد دارم لذت خواندن کتاب به حالت فیزیکی بودن آن و ورق زدن صفحات بهتر است وافرادی که زمان دارند حتماً از کتاب‌های فیزیکی برای مطالعه استفاده کنند.

کد خبر 6092806